Geschiedenis van de botter HK 23
“Ze is geen museumstuk – ze lééft, ze vaart, en ze vertelt haar eigen verhaal, elke keer dat het zeil gehesen wordt.”
Met haar imposante lengte van 14,25 meter en robuuste bouw van eikenhout (karveelbouw) is de HK23 een prachtig voorbeeld van Gooise botters. Ze wordt erkend als Varend Monument® en is opgenomen in het Stamboek van de SSRP en geregistreerd bij het VBB
De HK23 draagt niet alleen een verhaal, maar ook een verantwoordelijkheid: om de herinnering aan het leven van de Zuiderzeevissers levend te houden.
Bouw en vroege jaren
- Gebouwd in 1909 op de werf van Gebr. Schaap in Huizen, in opdracht van vissersfamilie Jansen uit Harderwijk—Jan Jansen Met een lengte van 14,25 meter en een breedte van 4,05 meter, gebouwd van eikenhout in karveelbouw, was ze uitermate geschikt voor de visserij op de Zuiderzee. De boot werd geregistreerd onder het visserijnummer HK23, thuishaven Harderwijk.
- De eerste tientallen jaren is het schip onder het vissersnummer HK 23 ingezet, eerst door Jan Jansen en later door Albertus Jansen
Verkoop en naamsverandering
- In 1949 verkocht aan Willem Bootsma (Lemmer), en kreeg toen het nummer LE 25
- Vervolgens kwam het schip in handen van Willem van Triest (Elburg), die onder EB 23 ermee viste tot circa 1961
- Daarna veranderde het van een werkboot in een recreatieschip, Vanaf de jaren zestig werd de botter geleidelijk omgevormd tot recreatievaartuig. In de daaropvolgende decennia werd ze liefdevol onderhouden en gevaren door eigenaren als A.P. Hammart (Amsterdam), Piet Dekker (Kortenhoef) en Hans Furnée (Leiderdorp). Vanaf 1996 was de EB23 in handen van Harry Verdegaal uit Neerijnen, die de botter tot 2023 actief inzette als varend cultureel erfgoed.
Keer terug naar Harderwijk
- In 2023 keerde de botter—nu bekend als EB 23—terug naar de haven van Harderwijk en vond een nieuwe thuishaven bij het Bottermuseum, waar het verankerd werd als levend erfgoed
- In 2024 kreeg het schip officieel weer haar oude vissersnummer HK 23 terug, nadat het werd overgedragen aan de Stichting Vischafslag Harderwijk – Bottermuseum
Samenvattende tijdlijn
| Jaar | Gebeurtenis |
|---|---|
| 1909 | Bouw van botter op werf Gebr. Schaap; naam HK 23 |
| 1909–1949 | In gebruik door Jansen-familie onder nummer HK 23 |
| 1949–1952 | In bezit van Bootsma, nummer LE 25 |
| 1952–1961 | Onder van Triest, nummer EB 23 |
| 1961–1996 | In gebruik als recreatieschip (verschillende eigenaren) |
| 2023 | Terug in Harderwijk, te zien in Bottermuseum |
| 2024 | Overdracht aan stichting, terugkeer van nummer HK 23 |
Wat maakt dit schip bijzonder?
- Rijke visserijhistorie: gekoppeld aan rond de 40 jaar visserswerk via de familie Jansen, daarna meerdere eigenaren.
- Culturele waarde: terugkeer naar Harderwijk na ruim 70 jaar, inclusief behoud door het museum.
- Architectuur: een typische botter – platbodem, hoge voorsteven, lage open achterzijde, geschikt voor vissersnetten