DE VISCHAFSLAG

De Vischafslag

In de vijftiende eeuw was Harderwijk een belangrijke doorvoerhaven van vis naar het Duitse Rijngebied. De stad kreeg in 1443 stapelrecht voor vis bestemd voor het Hertogdom Gelre. De Vischafslag bevond zich in de Bruggestraat nabij de Hooghe Bruggerpoort. De vis die verhandeld werd, werd door vissersvrouwen de stad in gebracht. Sinds de bouw in 1913 was de visafslag een belangrijke plek voor de vissers. Nadat de Zuiderzee was afgesloten werd het zoute water langzaamaan zoet. Er werden zoetwatervissen gevangen, maar het was uitstel van het onvermijdelijke. De Flevopolders werden drooggelegd en toen dit rond 1970 een feit was, kwam er een definitief einde aan de visserij vanuit Harderwijk en werd de functie van een visafslag overbodig. Tot dat moment was de Vischafslag dé plek waar de prijs werd bepaald voor een lading gevangen vis.

De vis werd verkocht met behulp van het zogenaamde mijnen. Vroeger waren er nog geen mooie electrische knopjes en ging het beiden door middel van hand opsteken en hard “mijn” te roepen. Later kwam er een mijnklok. De mijnklok was één van de belangrijkste objecten van de Vischafslag. De spanning steeg wanneer een mooie partij vis werd aangeboden. Wie zou op welk moment de wijzer stoppen? Alle ogen waren gericht op die wijzer. De wijzer startte op een hoog bedrag en verplaatste zich langzaam naar beneden. Als een handelaar belangstelling had voor een partij vis, stopte hij de wijzer bij het bedrag dat hij ervoor wilde betalen. Het was voor de handelaren natuurlijk de truc om zo laag mogelijk uit te komen maar ondertussen wel een andere handelaar de loef afsteken. Op hun beurt hoopten de vissers op een zo hoog mogelijke prijs voor hun vangst. Met de komst van een visafslag werd door de burgemeester van Harderwijk ook een keur- en veilplicht afgekondigd. Hiermee werd bepaald dat de gevangen vis te allen tijde de visafslag moest passeren. De vissers mochten de gevangen vis niet langer rechtstreeks aan de handelaar verkopen. De originele klok is behouden gebleven en heeft een mooie plek midden in de Vischafslag gekregen. Met authentieke materialen wordt regelmatig een echte visafslag gehouden, zoals dat vroeger vele malen per week gebeurde in vissersstad Harderwijk.